Wat moet ik doen als ik slachtoffer word van fraude in Nederland?

Fraude in Nederland neemt jaarlijks toe, vooral via internet en telefoon. Volgens de Politie en CBS waren er in 2023 meer dan 97.000 aangiften van fraude, waarvan het merendeel betrekking had op online oplichting. Word je slachtoffer van fraude? Dan is het cruciaal om snel, juridisch correct en systematisch te handelen.

Statistiek: Fraude in Nederland (Bron: CBS, Politie 2023)

Stap-voor-stap: Wat moet je doen bij fraude?

1. Stop onmiddellijk het contact

• Reageer niet meer op de oplichter.

• Blokkeer e-mails, telefoonnummers en accounts.

2. Verzamel bewijs

• Sla e-mails, sms’jes, screenshots van betalingen en websites op.

• Noteer bedragen, datums, IBAN-nummers en conversaties.

3. Doe direct aangifte bij de politie

• Ga naar een politiebureau of meld via www.politie.nl.

• Vraag om een proces-verbaal en zaaknummer.

4. Informeer je bank of betaalprovider

• Bel de fraudeafdeling van je bank.

• Vraag om een stornering (chargeback) bij creditcardfraude.

• Meld “helpdeskfraude” of ongeautoriseerde betalingen via iDEAL of Tikkie.

5. Meld de fraude bij relevante instanties

• Fraudehelpdesk: www.fraudehelpdesk.nl

• Consumentenbond: www.consumentenbond.nl

• Autoriteit Persoonsgegevens bij identiteitsfraude: www.autoriteitpersoonsgegevens.nl

Juridische stappen en herstel

✔️ Aansprakelijkheid van banken (civielrechtelijk)

Volgens art. 7:529 BW (Burgerlijk Wetboek) moet de bank bewijzen dat de klant onzorgvuldig handelde bij verlies door fraude.

✔️ Herstel via civiele procedure

• Bij schade groter dan € 25.000: via rechtbank.

• Tot € 25.000: via kantonrechter of geschillencommissie (indien beschikbaar).

• Probeer altijd eerst een minnelijke regeling met de wederpartij.

✔️ Strafrechtelijke vervolging

• Zware fraudezaken worden behandeld door het Functioneel Parket of het Landelijk Parket.

• Identiteitsfraude is strafbaar onder art. 231a Sr (Wetboek van Strafrecht).

Wat kun je doen bij identiteitsfraude?

• Meld het direct via www.slachtofferwijzer.nl.

• Vraag bij je gemeente een nieuw identiteitsbewijs aan.

• Plaats een fraudemelding via BKR (Bureau Kredietregistratie).

• Vraag een blokkade aan via www.veiligbankieren.nl.

Preventie: zo voorkom je fraude in de toekomst

Psychologische hulp en nazorg

• Neem contact op met Slachtofferhulp Nederland via www.slachtofferhulp.nl.

• Bij angst, stress of trauma kun je gratis hulp ontvangen.

• Fraude kan leiden tot schaamte of depressie: weet dat je niet de enige bent.

Conclusie

Als je slachtoffer bent van fraude in Nederland, sta je er niet alleen voor. De wet biedt bescherming via het strafrecht en civiel recht. Daarnaast zijn er veel instanties die je kunnen helpen om schade te beperken en verhalen. Belangrijk is snel handelen: verzamel bewijs, meld de fraude, en neem juridische of financiële stappen. Zo vergroot je de kans op schadevergoeding en voorkom je herhaling.

Blijf alert, bescherm je gegevens en deel je ervaring om anderen te waarschuwen.